We zitten natuurlijk allemaal gevangen in onze eigen denkwereld, zien wat we kunnen zien, en wat we niet zien bestaat voor ons niet. Hoe zei onze nationale filosoof Johan Cruyff, onze nr. 14 het ook alweer: je moet het zien om te begrijpen. Beter kan je het eigenlijk niet zeggen, het is helemaal waar, maar wat ik hier bedoel is: de ondernemer die gevangen zit in de beperkingen van zijn eigen bedrijf.

Soms is dat de schuld van de ondernemer: met een prima idee begonnen, maar vastgelopen omdat … ja, en dan kunnen er heel veel redenen zijn zoals geen financieel benul, of slechte planning, of niet willen of kunnen verkopen.

Maar heel vaak is het ook niet de schuld van de ondernemer zelf: heel vaak zie ik dat in een organisatie op een centrale plek een medewerker zit die niet functioneert en die met zijn niet-functioneren alles naar beneden haalt.

Soms is dat een medewerker die al jaren bij het bedrijf werkt, samen met de ondernemer is begonnen, eigenlijk “deel van het meubilair”, en alles gaat goed of zelfs prima, totdat de ondernemer iets nieuws wil produceren, of iets op een andere manier wil aanpakken – en dan kan het zo maar misgaan.

Meestal reageren we dan met: ja de medewerker voldoet niet, maar ja je kunt toch niet …. na zoveel jaar …. als we nu eens een nieuwe opleiding aanbieden …. hij is nog aangenomen door mijn vader. Enzovoort…

Kijk, ik heb hier alle begrip voor, maar de relevante vraag is helaas toch: hoeveel geld mag loyaliteit kosten. En hoeveel tolerantie mag je van je overige medewerkers verwachten. Want die zien natuurlijk heel goed dat bij jou deze ene persoon een streepje voor heeft. En die desondanks moeten oppakken wat de andere persoon laat liggen.

Soms heb je daar andere mensen voor nodig. Zo was ik als general manager van Heineken in Belarus zelf verantwoordelijk voor het beschermen van een absoluut niet functionerende sales director. Althans totdat iemand die voor mij de HR afdeling aan het bekijken was, opmerkte dat deze persoon niet alleen zelf niet functioneerde, maar ook de anderen naar beneden trok. Vervelend zo’n bericht, want je moet dan natuurlijk vooral accepteren, dat je zelf een verkeerde inschatting hebt gemaakt.

Het duurde dus ook bij mij een tijdje tot het kwartje viel. Tenslotte toch het probleem “gezien” en het gesprek aangegaan.

Binnen 15 minuten waren we eruit! Want de persoon in kwestie was eigenlijk dolblij dat hij van een baan verlost was waarvan hij zelf ook wel wist dat deze boven z’n pet ging. Hij mocht weg, hij werd óók vrij, en kreeg nog een aardige schikking mee. Ik blij, want de persoon die ik daarna mocht aanstellen, deed het fantastisch en bracht de sales op een hele andere orde van grootte.

Je bent niet ondernemer geworden om jezelf gevangen te zetten: je moet vrij zijn om te kunnen ondernemen. Je kunt je zelf niet gevangen zetten in de ketens van het verleden. Om te zien zul je eerst eens in de spiegel moeten kijken, je moet jezelf soms confronteren met onaangename feiten. Ga het gesprek met jezelf aan!