
De algemene ondernemer

Grappig eigenlijk: je hebt algemeen directeur, algemeen manager, general manager, maar je hebt geen algemeen ondernemer. Ondernemer is een aparte categorie, niet zozeer een professie als een state of mind, een houding. Iets waar je het woordje algemeen niet voor kan zetten.
Behalve dat je als ondernemer niet algemeen kan zijn, heb je als ondernemer in het algemeen ook niet zoveel op met managers. Een noodzakelijk kwaad. Hij’s en zij’s die eigenlijk van een iets lager statuur zijn. Niet van het niveau van de ondernemer.
Hun werk is toch ook veel eenvoudiger? Ze zijn slechts verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken. Eigenlijk zijn het een soort veredelde office managers. Je stelt ze misschien wel zelf aan in je organisatie, maar als ondernemer ga je die rol niet zelf vervullen, en als je het al doet, dan doe je het met een gezonde portie tegenzin. Want je bent tenslotte meer dan manager, je bent de …. Ondernemer.
Ik ken zoveel bedrijven die kapot zijn gegaan aan de afstand die de ondernemer had gemaakt tussen haar/hem en de “dagelijkse gang van zaken”. Kleine problemen tussen het personeel, een kleine lekkage, een te late orderbevestiging. Laat het toch de manager opknappen. Er zijn belangrijker zaken.
Te laat wordt ingezien: kleine problemen, grote gevolgen.
Al die “kleine” dagelijkse beslommeringen zijn toch ook deel van de kern waar alles om draait. Eén van mijn eerste banen als leider van een groot bedrijf was in jaren negentig van de vorige eeuw in de Oekraine waar mijn toenmalige werkgever net een brouwerij had overgenomen. De brouwerij lag in een uithoek van dat land, dat voor ons ook zelf al in een uithoek ligt. Je zult denken – dat deed ik in ieder geval: nou daar zal wel helemaal niets kloppen, het zal wel een rotzooi van de eerste orde zijn.
Niets van dat alles: alles was gepoetst, alles blonk, fris, schone lucht, personeel strak in het uniform, en iedereen apetrots. De apparatuur viel gedeeltelijk bijna uit elkaar, want er was niet veel geld, maar alles was onderhouden, alles draaide, de hele brouwerij draaide geweldig en het bier was prima. Het bier had de naam Chernígovskoje – toen een onbekende en onbeminde nr. 5 in de markt een marginale brand. Nu de nr. 1 met 30% marktaandeel. Een megabrand. Kijk maar: https://www.youtube.com/watch?v=RjldDukfPEI
De algemeen directeur van de brouwerij, een goede algemeen manager, vertelde me: “Henk, het moeilijkste wat er is, is elke dag op de kleine dingen letten, nooit moe worden, nooit opgeven. Want als je niet meer elke dag op de kleine dingen let, dan loopt het al heel snel uit de hand. Maar als je het wel doet, zijn de resultaten fantastisch. Mijn eerste prioriteit is dat alles schoon is, inclusief de toiletten en de kleedhokjes, en dat iedereen zich aan de regels houdt. En toezicht daarop delegeer ik aan niemand!”
Het werkte – ik heb sindsdien in veel brouwerijen gewerkt, waaronder bekende brouwerijen in Nederland. En heb daar soms treurige dingen meegemaakt. En vaak was de oorzaak: te weinig betrokkenheid van de ondernemer bij de dagelijkse gang van zaken.
Als ondernemer is het dus helemaal niet fout om er met je neus bovenop te zitten, om te managen, je te interesseren voor de details. En als je bedrijf groot wordt, ja dan moet je meer afstand nemen, maar de goede ondernemers blijven de details bekijken. Niet meer zo vaak als vroeger, want dat gaat niet meer – je moet je tenslotte focussen op de dingen die jij beter kan dan wie ook – maar toch nog regelmatig.
Als een echte algemene ondernemer.